تأملی در دعای ماه رجب
شخصي به نام سجاد، خدمت پيشواي ششم، حضرت امام صادق عليه السلام رسيد و عرض كرد: براي ماه رجب به من دعايي ياد بدهيد كه خداوند متعال مرا به آن نفع ببخشد. امام صادق عليه السلام فرمودند: اين دعا را هر روز از ماه رجب بعد از نمازهاي يوميه بخوان:
” يا من ارجوه لكل خير. و آمن سخطه عند كل شر. يا من يعطي الكثير بالقليل، يا من يعطي من سئله. يا من يعطي من لم يسئله و من لم يعرفه تحننا منه و رحمه. اعطني بمسئلتي اياك جميع خيرالدنيا و جميع خيرالاخره واصرف عني بمسئلتي اياك جميع شرالدنيا و شرالاخرة. فانه غير منقوص ما اعطيت. و زدني من فضلك يا كريم، يا ذالجلال و الاكرام يا ذالنعماء والجود يا ذا المن و الطول، حرم شيبتي علي النار.”
شرح دعا
* يا من ارجوه لكل خير: اي كسي كه در هر امر خيري به تو اميد دارم.
انسان موجودي است كه با اميد و انگيزه و هدف زنده است و انسان آگاه سعي مي كند امور خود را به خدا متصل نمايد. بالاخص آن كه امور آدمي؛ خيرات و خوبي ها هم باشند. مانند اين كه اگر چيز خيري در دنيا نصيب ما مي شود، آن را از خدا بدانيم و بگوييم (هذا من فضل ربي) و اگر مصيبت و گرفتاري هم پيش مي آيد، صبر و مقاومت داشته و از خدا طلب ياري و رفع مشكل نماييم ” الذين اذا اصابتهم مصيبة قالوا انا لله و انا اليه راجعون.” ( بقره/ 156)
اگر دقت كنيم مي بينيم كه بسياري از آيات قرآن كريم نيز محتواي اميد دهنده، انگيزشي و تشويق كننده دارند. به طور نمونه در آيات گوناگون در قبال انجام عمل نيك و پرهيز از گناهان، بهشت و نعمت هاي جاويد و فرح بخش به ما عطا مي كنند (ان الذين آمنوا و عملواالصالحات … اولئك لهم جنات عدن تجري من تحتهم الانهار … (كهف / 30- 31)
بنابراين گره زدن تمامي امور خير و نيك به لطف و مشيت خداوند (توكل) و درخواست مساعدت و كمك از او، ويژگي بزرگي است كه بزرگان به آن توجه و عنايت دارند.
در دعا آمده ( لكل خير) و نگفته يك خير يا دو خيرات بلكه تمام امور خير، و اين مطلب قابل تأملي است. در واقع دل سپرده كسي است كه نگذارد نقطه اتصال به منبع فيض دچار انفصال شود.
به عبارت ديگر دل سپرده به درگاه ذات اقدس الهي همواره اينگونه بر لب دارد كه:
“حياتي و مماتي لله رب العالمين؛ تمامي زندگي و مرگ من براي خداي هر دو جهان است.”
اين بخش از كلام، مطلب بسيار آموزنده اي از كلام گهربار امام علي عليه السلام را به خاطر مي آورد كه :
خوشا به حال مؤمني كه زندگي اش (براي يافتن بعضي از صفات نيك) مانند زندگي (معني دار) سگ باشد، چون در اين حيوان 10 خصلت نيكو وجود دارد:
1- سگ در ميان مردم قدر و قيمتي ندارد و اين حال مسكينان است.
2- سگ، مال و ثروت و ملكي ندارد، و اين صفت مجردان است.
3- سگ، خانه و لانه معيني ندارد و هر كجا كه برود، رفته است و اين حال متوكلان است.
4- سگ اغلب اوقات گرسنه است و اين عادت صالحان است.
5- سگ اگر از صاحب خود تازيانه بخورد باز هم در خانه او را رها نمي كند و اين عادت مريدان است.
6- سگ، درشب تنها مدت كمي مي خوابد و اين حال دوستداران خداست.
7- سگ، با آن كه رانده مي شود و ستم مي كشد ولي وقتي او را صدا مي زنند بدون دلگيري باز مي گردد و اين نشانه فروتنان است.
8- سگ، از خوراكي كه صاحبش به او مي دهد، راضي است و اين حال قانعان است.
9- سگ بيشتر اوقات ساكت و خاموش است، و اين علامت خائفان است.
10- سگ، وقتي مي ميرد، از خود ميراثي به جاي نمي گذارد و اين حال زاهدان است. (نشان از بی نشانها،ج 1،ص276)
بنابراين، ما تلاش مي كنيم، برنامه ريزي مي كنيم، براي خود هدف و آينده اي را ترسيم مي نماييم و سعي مي كنيم از فرصت ها استفاده كنيم و در طريق خداوند قدم برداريم و… و در نهايت همه اينها را متصل مي كنيم و به خداوند واگذار مي كنيم ” و افوض امري الي الله ان الله بصير بالعباد.” ( مؤمن / 44)
ادامه دارد …